Kinh nghiệm làm vườn thuận tự nhiên (phần 1)

1. Quy hoạch vườn rau màu

• Chia thửa đất thành các luống theo hướng Đông – Tây.

• Các luống 1,3,5… trồng rau ăn lá và màu (ngô, đậu..) rộng 1,5m

• Các luống 2,4,6 trồng rau leo giàn (mướp, bí, bầu, cà chua, dưa, gấc, chanh leo, đậu đũa, đậu cove…) rộng 1 m.

• Chỉ cần cắm cọc kéo dây đánh dấu vị trí luống, không cần làm đất lên luống.

• Bố trí một lối đi xuyên vườn, nếu nó chia đôi vườn cân đối là đẹp nhất. tình huống thuận lợi, lối đi ấy cắt đôi các luống cân nhau là lý tưởng. vấn đề này phụ thuộc vào các điều kiện địa phương, nên bình tĩnh tính kỹ. Nhìn chng, bản chất quy hoạch vườn rau là quy hoạch lối đi.

2. Bố trí hệ thống tưới 

• Giếng khoan nên đặt ở trung tâm của vườn. Chia các trục đi các hướng hợp lý. Từ các trục chia ra các ống nhánh rồi lên vòi vẩy (bep văng). Mỗi ống nhánh nên đặt không quá nhiều bép tưới, thường chọn 10 bép thì những bep cuối ống không văng ít nước hơn những bep đầu ống đáng kể. Dành cho vườn rau, bep xoay nên chọn công suất tưới thiết kế từ 200 lít/h trở xuống, tránh những giống yếu mềm như cải, hay rau non bị bầm dập khi tưới.

• Các vòi văng thường được thiết kế văng xa 3m. Nhưng nên đặt mật độ các bép tưới là 4m/bep. Tức là giảm bán kính văng so với thiết kế. Vì thực tế có nhiều vấn đề ảnh hưởng đến hoạt động của vòi văng. Lượng bep văng bị tăng lên, đường ống cũng tăng lên, tăng chi phí vật tư nhưng đổi lại giảm phí lắp ráp và các thiết bị phụ kết nối. 

• Bố trí vòi văng theo mật độ này cũng vừa khớp với bố trí luống rau. Đặt vòi văng chính giữa các luống chẵn 2, 4, 6. Độ cao bép văng tầm 2 – 2,5m phụ thuộc vào độ cao giàn cây bạn dự tính, tớ chọn 2m vì giàn cây dự tính của tớ cao 1,6 – 1,7m, như vậy vừa đủ để bép văng chia nước hiệu quả.

3. Trình tự làm rau màu

• Rau màu chịu hạn, có độ cao, chỉ cần hỗ trợ một chút rồi có thể đè áp cỏ. Nên cho màu vào trước vài vụ để cỏ dại suy yếu mà ta giảm công làm cỏ rồi mới đưa rau vào (ngô nếp, đậu các loại, sắn, khoai lang, kết hợp nhau).

• Cắt cỏ sát chân để tốc độ tái sinh mầm cỏ chậm, tái sinh bởi hạt cỏ nảy mầm bị ức chế, bộ gốc rễ cỏ vẫn được giữ lại trong đất sẽ có rất nhiều tác dụng có ích. cắt đâu bỏ rơi đó. Cắt cỏ xong quay lại vạch cỏ ra lộ từng khoanh nhỏ để đục lỗ gieo hạt màu. Có thể không cần đục lỗ nếu bạn làm bom hạt giống tốt. những khoanh nhỏ chỉ cần vừa đủ để đục lỗ gieo. Lấy cái dầm đục một khe hẹp dài, đủ để rải xuống một hạt ngô giống, tối đa 4 hạt đậu nữa mà các hạt không xếp chồng lên nhau, gạt đất lấp nhẹ để hạt đậu không bị lấp sâu quá 2cm. 

• Có thể dùng một hạt ngô đi kèm 4 hạt đậu tương vì đậu tương nhỏ cây. Một hạt ngô với hai hạt lạc hoặc 2 hạt đậu đen. 1 ngô kèm 3 đậu xanh. Đi với đậu đỏ, đậu trắng thì ước chừng hai hạt (tôi chưa trồng những đậu này, nhưng hạt đậu này rất to, dự đoán là cây cũng to khỏe).

• Cứ 35 – 40cm gieo hạt với một lỗ như vậy. như vậy, ở luống trồng rau màu thấp tán thì luống rộng 1,4 - 1,5m chia làm 4 hàng.